همه چیز در رابطه با سنگ کیسه صفرا
کیسه صفرا اندامی گلابی شکل است که در زیر کبد و در سمت راست بدن انسان قرار گرفته است.درون کیسه صفرا مایع زرد متمایل به سبزی وجود دارد که توسط کبد تولید شده و به آن صفرا گفته می شود.صفرا،متشکل از چندین ماده ی گوناگون است،مانند بیلی روبین،کلسترول،کلسیم و.. که از طریق این مواد به هضم چربی ها و گوارش آن ها از طریق اثر بر قطره های چربی و کوچک کردن آن ها کمک شایانی می کند.
سنگ کیسه صفرا چیست و چگونه به وجود می آید؟
گاهی اوقات یک سری از ترکیبات موجود در کیسه صفرا به علت زیاد بودن آن و همچنین رسوب آن مثل کلسترول و بیلی روبین منجر به تشکیل ماده ی خارجی و نا کار آمد سنگ در کیسه صفرا می شود که ممکن است این سنگ به حدی ریز باشد که اندازه ی دانه های ماسه و شن باشد و یا ممکن است آنقدر بزرگ باشد که به اندازه ی حتی یک توپ گلف نیز برسد.این سنگ ها ممکن است درون کیسه صفرا و یا در مجاری آن باشند.سنگ های ریز تر باعث ایجاد مشکلات بیشتری در بدن می شوند زیرا آن ها به علت ریز بودنشان به راحتی حرکت کرده و به قسمت های مختلف می روند.اما سنگ های درشت تر در جای خود باقی مانده و حرکت نمی کنند.
هنگامی که این سنگ ها مجاری صفراوی را ببندند باعث ایجاد درد در سمت راست و بالای شکم فرد شده که به اصطلاح به این اتفاق حملات صفراوی گفته می شود.
انواع سنگ کیسه صفرا
در ادامه مطلب به معرفی انواع بیماری ها و سنگ های کیسه صفرا می پردازیم.
- سنگ های کلسترولی: این نوع از سنگ ها در اثر تجمع بیش از اندازه ی کلسترول در کیسه صفرا شکل گرفته و 80 درصد سنگ های صفرا را تشکیل می دهند.این سنگ های کلسترولی معمولا رنگی بین زرد و سبز داشته و از جنس کلسترول سفت شده هستند.
- سنگ های رنگدانه ای: تجمع بیلی روبین در کیسه صفرا که منجر به ایجاد سنگ های تیره قهوه ای یا سیاه رنگ می شوند.
برخی از بیماران دارای سنگ کیسه صفرا ممکن است هر دو نوع سنگ را داشته باشند.
علایم ابتلا به سنگ کیسه صفرا
علاوه بر درد شکم یک سری علایم دیگه نیز وجود دارند که ممکن است نشانه ای از ابتلا به سنگ کیسه صفرا باشد.
از جمله علائم ابتلا به سنگ کیسه صفرا موارد زیر می باشد:
- مدفوع تیره و خاکستری رنگ
- احساس نفخ در معده و روده
- درد در پشت ما بین تیغ شانه
- درد در شانه راست
- تعریق
- بی قراری
- استفراغ
- حالت تهوع
- ادرار تیره رنگ
- اسهال
- آروغ زدن
- سوء هاضمه
راه های تشخیص سنگ کیسه صفرا چیست؟
برای این که بتوانیم پیش از ایجاد سنگ کیسه صفرا جهت جلوگیری از وخامت حال بیمار به پزشک مراجعه کنیم، باید موارد زیر را دقت داشته باشید:
- انجام سونوگرافی شکم
- انجام سی تی اسکن در شکم
- انجام آزمایش خون تشخیص
- انجام اسکن رادیونوکلءید صفرا
- کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکپوی
عوارض سنگ کیسه صفرا چیست؟
از جمله عوارض سنگ کیسه صفرا می توان به مواردی که در ادامه گفته شده است توجه کنید. همچنین در صورت مشاهده هر کدام از موارد سریعا به پزشک مراجعه کنید.
- زرد شدن رنگ پوست و زرد شدن داخل چشم
- وارد شدن عفونت به خون (عفونت ناشی از سنگ و بسته شدن مجاری صفراوی)
- التهاب در ناحیه کیسه صفرا
- کم شدن وزن
- مصرف زیاد مسکن
- ناهنجاری های الکترولیتی در بدن
- ناراحتی در غذا خوردن
- اختلال در فعالیت های روزانه
احتمال ابتلای چه افرادی به سنگ کیسه صفرا بیشتر است؟
سنگ کیسه صفرا همانند دیگر بیماری های سخت ممکن است یک شبه به وجود نیاید و به صورت غیرفعال و پنهان در بدن شما باقی بماند. پس بهتر است عادات غذایی و دیگر نکات پزشکی را رعایت کنید تا سلامتی خود را از دست ندهید. مواردی که در ادامه به آنها اشاره می شود عوامل موثر در بیماری سنگ صفرا می باشد.
- افرادی که در خانواده آن های این بیماری ارثی است خطر ابتلا به این بیماری در آن ها بیشتر است.
- در زنان احتمال ابتلا بیشتراز مردان است،خصوصا زنانی که به دلیل بارداری هورمون پروژسترون در بدن آن ها بیشتر شده و یا اینکه مبتلا به بیماری ای هورمونی هستند که میزان هورمون های جنسی در بدن آن ها بالا پایین شده است،یا خانم هایی که قرص های ضد بارداری مصرف می کنند.
- افراد مسن بیشتر در معرض خطر به ابتلا هستند.
- افراد مبتلا به دیابت و مقاومت به انسولین
- افراد مبتلا به سندرم متابولیک که علاوه بر بالا بردن خطر ابتلا،عوارض سنگ صفرا را نیز افزایش می دهد.
- افراد مبتلا به کم خونی همولیتیک(در این بیماری گلبول های خون تخریب می شوند مثل بیماری کم خونی داسی شکل)
- افرادی که کلسترول HDL کم دارند.
- افرادی که عفونت در مجاری صفراوی دارند.ش
- افرادی که در آن ها سطح تری گلیسیرید زیاد می باشد.
- افراد مبتلا به سیروز کبدی(بیماری که درآن کبد به آرامی به سمت تخریب می شود)
- افراد مبتلا به بیماری های روده ای مثل کرون
- کسانی که مبتلا به چاقی هستند خصوصا خانم ها
- کسانی که وزن خود را از طریق روش هایی مانند جراحی سریع کاهش دادند.
- داشتن رژیم غذایی پر کالری
راه های درمان سنگ کیسه صفرا چیست؟
با تغییر رژیم غذایی و کاهش وزن و جلوگیری از مصرف غذاهای چرب و انجام دفعات مرتب و بالای تمرینات ورزشی و مصرف برخی از مکمل ها مانند ویتامین سی و لیستین در تایم های اولیه ابتلا به سنگ کیسه صفرا به دفع آن کمک می کند.
اما بهتر است برای درمان قطعی و جلوگیری از پیشرفت بیماری حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
کپسول دفع سنگ کیسه صفرا تحت عنوان اورسودوکسی کولیک اسید (Ursodeoxycholic Acid) نیز یکی از داروهایی است که پزشک با توجه به شرایط شما ممکن است تجویز نماید. این قرص به حل سنگ ها و در نهایت دفع آن ها کمک می کند.
عمل جراحی لاپاراسکوپی، یکی از روش های قطعی رفع سنگ کیسه صفرا است که با ایجاد سه تا چهار برش روی شکم انجام می شود. یک ربات کوچک از طریق این برش ها به ناحیه شکم وارد شده و در نهایت، همه نواحی کیسه صفرا و مجاری مرتبط با آن را از نظر وجود سنگ چک خواهد کرد.
درمان با دارو ممکن است برگشت پذیر باشد؛ اما در مورد روش جراحی احتمال بازگشت سنگ ها بسیار ناچیز خواهد بود.
سخن پایانی
درباره سنگ کیسه صفرا می توان گفت که این بیماری ممکن است بسیار دردناک و سخت باشد. در افراد مسن احتمال فوت بیمار نیز وجود دارد. سعی کنید پیش از افزایش سن حتما پیشگیری های لازم را انجام دهید. در صورت مشاهده هرگونه علائم این بیماری که در بالا گفته شد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
بدون دیدگاه